Owsica to jedna z najczęstszych chorób pasożytniczych, a dotyka szczególnie dzieci. Choroba jest bardzo powszechna, dlatego pamiętaj, że u twojego dziecka również mogą pojawić się jej objawy. Jak je rozpoznać? Jak reagować i jak zapobiegać zakażeniu?
Jak można się zarazić?
Niestety, ryzyko zarażenia się owsicą jest bardzo duże, a szczególnie dotyczy to dzieci – bo to ta grupa wiekowa, która dopiero uczy się nawyków higienicznych. Owsik to pasożyt, który rozwija się tylko u ludzi – zatem zarazić można się jedynie od człowieka, choroby nie przenosi kot czy pies.
Zarażamy się, gdy spożywamy jajeczka pasożyta, które mogą znajdować się w skażonym jedzeniu czy na palcach lub przedmiotach, które dotykała osoba zarażona – najczęściej na zabawkach, pościeli, ręcznikach. Dlatego też gdy choruje dziecko, bardzo często choroba rozprzestrzenia się na pozostałych domowników. Chorobą zarazić można się wszędzie – również w szkole.
Połknięte jajo dostaje się do przewodu pokarmowego, wylęgają się z niego larwy, które po kilku miesiącach są już dojrzałe, a samice gotowe do złożenia jaj. Jedna samica jest w stanie złożyć nawet 12 tys. jaj, z których wyklują się młode owsiki.
Aby złożyć jaja, samice przemieszczają się w okolice odbytu, doprowadzając do swędzenia, co z kolei powoduje, że dziecko się drapie. I wszystko zatacza koło: chore dziecko, drapiąc się w okolicach odbytu, przenosi jaja owsików na swoje ręce i pod paznokcie. Następnie, jeżeli dokładnie nie umyje rąk, przenosi je na wszystkie przedmioty. Poza organizmem człowieka jaja mogą przetrwać nawet do 20 dni!
Jakie objawy mogą
wskazywać na zakażenie?
Najczęściej na samym początku choroby nie ma żadnych objawów. Następnie pojawia się świąd w okolicy odbytu – najczęściej najsilniejszy wieczorem i w nocy – zatem dziecko drapie się w tej okolicy. Niekiedy w tym miejscu można zauważyć maleńkie białe „niteczki”. Niekiedy pasożyty mogą być również zauważone w stolcu. Objawy choroby mogą być też niespecyficzne: dziecko może być rozdrażnione, osłabione, może zgłaszać ból brzucha, nie mieć apetytu. Ponadto, jak wspomniano wcześniej, samice składają jaja głównie w nocy, zatem dziecko może gorzej sypiać, wybudzać się w nocy, bardziej niż zwykle wiercić się podczas snu, może pojawić się zgrzytanie zębami, moczenie nocne, bóle głowy, kłopoty z koncentracją. Gdy choroba trwa długo, mogą pojawiać się zaczerwienienia odbytu i widoczne ślady po zadrapaniach (przeczosy). U dziewczynek wtórnie może pojawiać się również zapalenia sromu.
W przypadku podejrzenia choroby u dziecka można pobrać wymaz z odbytu w kierunku owsicy. Badanie kału często daje wyniki fałszywie ujemne.
Jakie jest leczenie?
Musimy pozbyć się jaj ze wszystkich miejsc, gdzie mogły się przedostać, oraz unicestwić pasożyty, które znajdują się w przewodzie pokarmowym osoby zarażonej. Zaczynamy od pozbycia się pasożytów z organizmu. Zalecana jest wizyta u pediatry, który potwierdzi chorobę i zaleci odpowiedni środek
farmakologiczny.
Następnie czekają nas porządki w domu i – oczywiście – dokładna kąpiel wszystkich domowników. Rano, po wieczornym przyjęciu leku, zmieniamy pościel, piżamy i wszystkie ręczniki. Sprawdzaj, czy dziecko codziennie zmieniło bieliznę. Prać należy w wysokiej temperaturze 60–90°C, następnie warto rzeczy wyprasować. Jaja długo mogą przetrwać poza żywicielem, zatem dokładnie posprzątaj otoczenie. Nie zapomnij o wymyciu zabawek i wypraniu maskotek, z którymi dziecko miało styczność. Pierzemy koce, narzuty. Ponieważ owsiki mogą się przenosić również poprzez kurz, należy również odkurzyć całe mieszkanie, nie zapominając o dokładnym wymyciu mebli, klamek oraz zdezynfekowaniu łazienki.
Leczenie warto wspomóc prawidłowym żywieniem, które umożliwi prawidłowe wypróżnienia – dlatego podawaj produkty bogate w błonnik, zwłaszcza owoce i warzywa.
Jak zapobiegać ponownemu zakażeniu?
Kładź duży nacisk na codzienne dbanie o higienę. Ważne jest częste mycie rąk z użyciem mydła (zawsze po skorzystaniu z toalety, po powrocie do domu oraz przed każdym posiłkiem). Zachęcaj do codziennych kąpieli i dokładnego mycia okolic intymnych. Ponadto regularnie obcinaj dziecku paznokcie (ułatwi to utrzymanie czystości pod nimi, a z drugiej wykluczy możliwość ich obgryzania). Zwracaj dziecku uwagę w przypadku chęci oblizywania palców czy wkładaniu przedmiotów do ust. Dokładnie myj owoce przed jedzeniem.
Choroba jest powszechna, nie ma się czego wstydzić, trzeba po prostu jak najszybciej zareagować i wdrożyć leczenie całej rodziny. Oprócz prawidłowego przyjęcia leku zawsze pamiętaj również o dokładnych porządkach w mieszkaniu.