Jak zachęcić dzieci do czytania w języku angielskim?

 

Wartość czytania

Istnieje wiele powodów, dla których warto czytać dzieciom. Poniższa lista zawiera najważniejsze, lecz nie jedyne elementy. Czytanie:

• wspiera rozwój psychiczny dziecka,
• ćwiczy pamięć,
• poprawia koncentrację,
• rozwija wyobraźnię,
• buduje więź między rodzicem a dzieckiem,
• ułatwia naukę i pomaga odnieść sukces w szkole,
• uczy poprawnego języka, rozwija zasób słów, daje swobodę w mówieniu1”

Dlaczego warto czytać dzieciom po angielsku?

Przygodę z czytaniem po angielsku można zacząć od najmłodszych lat dziecka. Gdy pociecha idzie do szkoły, posiada już pewien zasób słów, fraz i piosenek po zajęciach językowych w przedszkolu, więc nie należy obawiać się, że książeczki po angielsku będą dla niej za trudne, o ile właściwie dobierzemy poziom, ilość słów oraz szatę graficzną.
Czytanie książek po angielsku ma wiele zalet. Najważniejsze z nich w kontekście edukacji językowej to:

• osłuchiwanie się z akcentem, melodyką języka i intonacją, by uczniowie w przyszłości czuli się pewniej w czasie rozmawiania w języku angielskim;
• zapamiętywanie słów i fraz w kontekście – o wiele łatwiej jest kojarzyć całe grupy wyrazów niż pojedyncze słowa oderwane z kontekstu;
• kojarzenie wymowy z graficznym przedstawieniem słowa. Z uwagi na to, że w języku angielskim występują różnice między pisownią a wymową, takie kojarzenie jest bardzo ważne dla dalszej edukacji;
• pracowanie nad pozytywnym podejściem dzieci do czytania oraz do języka angielskiego jest istotne w dalszym kontekście nauki i rozszerzania zasobu językowego o coraz bardziej złożone konstrukcje czy frazy.

Co myślą dzieci?

Warto rozpocząć od poznania opinii dzieci na temat czytania książek. Zadajmy im kilka pytań, takich jak:

• Czy lubisz książki? Dlaczego?
• Czy jest coś, co ci się w nich nie podoba lub podoba? Dlaczego?
• Czy lubisz, gdy ktoś czyta ci książki dla dzieci? Dlaczego?
• Czy w twojej rodzinie lubi się czytanie książek?
• Czy jest ktoś, kto czyta ci systematycznie?

Uzyskane odpowiedzi będą bardzo cenne. Poznamy wtedy nie tylko to, co dzieci myślą o książkach, ale także ich preferencje. Łatwej będzie wtedy dobrać odpowiednie pozycje. W zależności od wieku dzieci pewne postaci mogą wywoływać u nich lęk, np. wilk z bajki o Czerwonym Kapturku, czy Baba Jaga z bajki o Jasiu i Małgosi. Inne są też generalne preferencje w zainteresowaniach chłopców (w dużej mierze: auta, samoloty, roboty) i dziewczynek (np.: księżniczki, misie) Warto zapytać, jakie postaci są interesujące dla obu grup i tak dobrać odpowiednie bajki czy krótkie opowiadania.

Jak rodzice mogą wspierać czytanie po angielsku w domu?

Idealnie byłoby zacząć od rozmowy z rodzicami dzieci, podczas której przedstawilibyśmy zalety czytania dzieciom w języku angielskim. Można też napisać kilka słów i przekazać dzieciom w formie wiadomości dla rodziców. Pracowanie nad czytaniem (nie tylko w języku angielskim) poza szkołą jest bardzo ważne.
Poniżej można znaleźć najczęściej występujące obawy rodziców:

• Nie znam na tyle angielskiego, aby czytać dziecku.

Możemy zapewnić rodziców, że większość książeczek ma dołączone płyty CD lub mp3 z nagraniem gotowym do słuchania oraz często z dodatkowymi słówkami, zadaniami czy piosenkami dla dzieci. Niepewność językowa rodzica przestaje być w tym wypadku argumentem. Dodatkowo, język używany w takich bajkach nie jest skomplikowany i rodzice po przesłuchaniu płyty powinni poczuć się pewniej ze swoim angielskim i przełamać lęk przed czytaniem na głos dziecku.

• Książki są za drogie.

Cena za oryginalne materiały jest wysoka, ale są sposoby, by ją obniżyć. Rodzice mogą zamawiać książki w kilka osób (wtedy można zapytać o rabat lub o bezpłatną dostawę). Można obserwować księgarnie internetowe i korzystać z rabatów i wyprzedaży w określonych porach roku. Po wybraniu danej pozycji można sprawdzić, w której księgarni internetowej jej cena jest najkorzystniejsza i tam ją zamówić. Dodatkowo rodzice mogą wymieniać się książkami po przeczytaniu. Inną alternatywą jest poszukanie biblioteki obcojęzycznej i zapisanie się do niej, aby móc wypożyczać książki za cenę karty bibliotecznej.

• Nie wiem, gdzie je znaleźć.

Można poszukać opinii w Internecie, obejrzeć przykładowe ilustracje i wtedy zdecydować się na zakup, korzystając ze sklepów internetowych. Można zorganizować book crossing z innymi rodzicami dzieci. Inną opcją jest odwiedzanie sklepów z towarami angielskimi i zaglądanie do sekcji z książkami i zabawkami lub bibliotek.

• Nie mam czasu na czytanie.

Jeśli rodzice nie znajdą czasu na czytanie w ciągu dnia można zaproponować im np.: słuchanie płyty z bajką podczas wspólnych podróży, w drodze do szkoły czy na zajęcia dodatkowe. Inną możliwością jest odtwarzanie dziecku płyty przed pójściem spać, w czasie kąpieli albo podczas zabawy (słuchanie w tle). Zaleca się czytanie dzieciom codziennie 20 minut.

Co czytać?

Poniżej przedstawionych jest kilka z wielu propozycji, gdzie możemy znaleźć inspirację do czytania najmłodszym.

Książeczki typu Children`s Readers

Czyli opowiadania i teksty w wersji uproszczonej z określonym limitem słów na dany poziom. (Jest wiele poziomów do wyboru, od pozycji dla dzieci młodszych do tych dla starszych). Książki zawierają słowniczki obrazkowe do wybranego słownictwa angielskiego lub listę słów. Często na ostatnich stronach znajdują się zadania dla dzieci. Wiele wydawnictw proponuje takie rozwiązania. (np. MacMillan, Pearson).

Miniksiążeczki

Czasem w podręcznikach można znaleźć papierowe wkładki z materiałami do samodzielnego zrobienia mini książeczek w formie krótkich opowiadań. Wystarczy przeciąć kartę w odpowiednim miejscu, by uzyskać mniejsze strony z biało czarną historyjką, którą uczniowie składają według numerów stron i kolorują. Potem następuje jeszcze czytanie oraz ćwiczenia danych fraz czy zwrotów użytych w materiałach.

Przykłady różnych miniksiążeczek można znaleźć łatwo w Internecie (np. tutaj: //www.dltk-teach.com/minibooks/ lub //nellieedge.com/free-little-books/). Wystarczy wybrać interesujący nas temat oraz kategorię, by pobrać w formacie PDF ciekawe materiały. Warto sprawdzić kilka przed wyborem oraz przed drukowaniem materiałów wybrać odpowiednie ustawienia, aby drukowanie odbywało się po obu stronach.

Książeczki wykonane samodzielnie

Dla wzmocnienia kreatywności uczniów można samemu wykonać małe książeczki z opowiadaniami, bajkami czy komiksami. W zależności od zdolności uczniowie mogą: wyciąć ze stron szablon, pokolorować go, ozdobić, wymyślić, co można wpisać w dymki dialogowe lub po prostu wkleić w odpowiedniej kolejności zdania z opowiadania. Dzieci, które czują się dobrze w pisaniu, mogą na podstawie słownictwa poznanego przez kilka miesięcy w szkole napisać kilka zdań w formie takiej książeczki. Doskonale będzie to działać także jako powtórka i utrwalenie danego materiału.

Moje pierwsze angielskie czytanki

W serii Tea Time Stories (Opowieści na podwieczorek) wydawnictawa Skrzat znajdziemy bajki opowiedziane przez sympatycznego Pana Czajniczka. Tytuły serii to: Milly the monkey likes bananas, Cathy the Mouse Is Sad at Night, George the Kitten Goes on Holiday, Benjamin the Bear Bakes a Cake. Wszystkie pozycje mają płytę CD, na której znajdują się nagrania w wersji polskiej i angielskiej, słowniczek wyrazów oraz zadania do rozwiązania. W każdej książce znajduje się też tłumaczenie bajki na język polski oraz zadania zapisane na płycie. Opowiadania są napisane przyjaznym dla dzieci językiem, historyjki mają pozytywne zakończenia. Dzięki nim dzieci uczą się też empatii.

Bajki klasyczne

Dla dzieci, które lubią bajki, można użyć baśni w wersji angielskiej i polskiej. Zestaw takich baśni jest różnorodny. Często znajdują się w nich takie baśnie, jak: Calineczka, Czerwony Kapturek, Złota Rybka itp. Dobrze jest przejrzeć kilka różnych pozycji i wybrać te, które mogą posłużyć najdłużej – z grubszą okładką, mocniejszym papierem, o większym formacie. Warto zwrócić uwagę, czy są do nich dołączone płyty CD z wersją audio.

Lista 100 najlepszych książek2

Na stronie Book Trust3 znajdziemy listę 100 najlepszych książek przypisanych do poszczególnych grup wiekowych oznaczonych jako: od 0–5 lat, 
od 6–8 lat, od 9–11 lat, 12+. Sięgając po materiały z tej listy, warto wziąć pod uwagę, że książki z listy są kierowane do uczniów z UK, tak więc odpowiedni poziom czytanek należy dopasować do uczniów polskich szkół oraz ich możliwości i zainteresowań tematycznych. 

Na liście znajdują się pozycje, od których warto zacząć pracę z uczniami, takie jak:

• The Very Hungry Caterpillar, Eric Carle
• Where’s Spot? Eric Hill
• Ten Little Fingers and Ten Little Toes, 
• Mem Fox, Illustrated by Helen Oxenbury

Wierszyki i rymowanki

Choć zasadniczo czytanie dzieciom kojarzy się z bajkami, to z pewnością można przedstawiać uczniom także wierszyki i rymowanki angielskie. Zaletą jest prostsze słownictwo, łatwość w zapamiętaniu oraz ciekawy rym i takt utworów. Wiele z nich można znaleźć w Internecie, także bezpłatnie.

Wszystkie przedstawione w artykule propozycje są jedynie przykładami tego, jak można w interesujący sposób zachęcić dzieci do czytania w języku angielskim. Każdy nauczyciel, który zna swoich uczniów, jest w stanie wspólnie z nimi zadecydować i wybrać najbardziej odpowiednią metodę i formę pracy oraz zakres i rodzaj użytych treści.

Pamiętajmy, że wiele zależy także od samych rodziców, którzy powinni wspierać swoje pociechy w nauce języka angielskiego, budowaniu nawyku czytania oraz odczuwania przyjemności płynącej z czytania. Takie działania przyniosą dziecku w przyszłości wielką korzyść, wyrośnie ono bowiem na osobę bardziej empatyczną, oczytaną, o szerokich horyzontach myślowych.

 

Netografia:

• www.booktrust.org.uk/news-and-blogs/news/222 [dostęp 19.01.2018]
• www.calapolskaczytadzieciom.pl/pkmd-dlaczego-czytac [dostęp 19.01.2018]
• //ewaostarek.pl/wywiady/68-wywiad-z-maria-z-let-s-read-in-english-czesc-1.html [dostęp 19.01.2018]
• //nellieedge.com/free-little-books/ [dostęp 19.01.2018]