Brak wyników

Zdrowie i rozwój

1 czerwca 2020

NR 13 (Czerwiec 2020)

Jak dbać o zdrowie intymne dziewczynek?

0 2887

Temat zdrowia intymnego dziewczynek w wieku wczesnoszkolnym oraz dziewcząt przed okresem pokwitania nie jest szeroko omawiany. Niesłusznie zakłada się, że edukacja w tym temacie powinna zaczynać się wraz z pierwszą miesiączką. Tymczasem już od początku warto nauczyć dziecko dbać o higienę oraz zdrowie narządów rodnych. Na co zwracać uwagę i od czego zacząć?

Jeszcze dziecko, ale już kobieta

Budowa układu moczowo-płciowego dziewczynki przed okresem pokwitania nie różni się bardzo od dorosłej kobiety. Ze względu na budowę anatomiczną kobiety są znacznie częściej narażone na infekcje układu moczowego. Poza tym środowisko pochwy jest doskonałym miejscem dla rozwoju różnego rodzaju patogenów: wirusów, bakterii i grzybów. Dlatego dziewczynki już od pierwszych lat życia powinny być edukowane w zakresie prawidłowej higieny miejsc intymnych oraz profilaktyki zakażeń. 

Lekcja 1 – korzystanie z toalety

Pierwszą, a zarazem jedną z najważniejszych lekcji, jest prawidłowe korzystanie z toalety. Od samego początku, kiedy dziecko zaczyna z pomocą rodzica korzystać z ubikacji, należy wyrabiać – szczególnie u dziewczynek – nawyk prawidłowego kierunku podcierania miejsc intymnych. Wiele dzieci, ale też dorosłych kobiet, używa papieru toaletowego w kierunku od odbytu do sromu. W efekcie bakterie bytujące w okrężnicy (np. E. Coli), które w swoim naturalnym środowisku nie są patogenne, przedostają się do pochwy i cewki moczowej, a następnie do pęcherza. W ten sposób dochodzi do rozwoju infekcji układu moczowo-płciowego.

Pamiętaj

Jeśli u dziecka pojawiają się objawy infekcji pochwy lub układu moczowego, to należy udać się do lekarza. Może okazać się konieczne zastosowanie antybiotyków lub leków przeciwgrzybiczych. 

Wykonując badanie moczu, poproś od razu o wynik z antybiogramem, co ułatwi dobranie odpowiedniego antybiotyku. Czasami może być konieczne pobranie wymazu z pochwy. 

Lekcja 2 – zgłaszanie objawów 

Ze względu na bliskość cewki moczowej, wejścia do pochwy oraz odbytnicy kobiety i dziewczynki są wielokrotnie częściej narażone na infekcje układu moczowego. Osobie dorosłej dużo łatwej zauważyć i prawidłowo zidentyfikować takie objawy jak parcie na pęcherz, ból przy oddawaniu moczu, świąd narządów rodnych czy upławy. Dziecko jednak nie jest w stanie tak precyzyjnie wskazać, na czym polegają dolegliwości. Dlatego jeśli Twoja córka zgłasza takie objawy, jak:

  • bóle w podbrzuszu,
  • szczypanie przy oddawaniu moczu,
  • świąd w okolicach narządów rodnych
  • lub jeśli zauważysz:
  • częste wizyty w toalecie,
  • mimowolne drapanie się po narządach rodnych, ocieranie,
  • upławy na bieliźnie

wówczas wykonaj odpowiednią diagnostykę i udaj się do lekarza. Od samego początku warto też rozmawiać z dzieckiem o zdrowiu intymnym. Dla wielu rodziców jest to trudny temat – obawiają się, że dziecko będzie wykazywać nadmierne zainteresowanie „tymi obszarami”. Jednak, podobnie jak rozmawia się z dzieckiem o prawidłowej higienie jamy ustnej czy myciu rąk, trzeba także uwrażliwić je na to, aby zgłaszało nam różne objawy związane z bólem i dyskomfortem w obrębie układu moczowo-płciowego.
To nie prawda, że dziewczynki w wieku przed pokwitaniem nie mogą mieć infekcji intymnych. Ich powstawaniu sprzyjają nie tylko nieprawidłowa higiena, ale także zaburzenia mikrobioty jelitowej i osłabiona odporność śluzówkowa.

Lekcja 3 – prawidłowy mikrobiom – najskuteczniejsza obrona

Rola mikrobioty jelit i pochwy w profilaktyce infekcji układu moczowo-płciowego to temat, który wymaga szczegółowego omówienia. Zarówno jelita, jak i pochwa oraz układ moczowy związane są z odpornością śluzówkową. Śluzówka i bytujące na nich bakterie są tzw. pierwszą linią obrony organizmu. Co ciekawe, pomimo że środowisko pęcherza moczowego jest z zasady niemal pozbawione bakterii, to bakterie zasiedlające śluzówkę jelit oraz pochwy mają także wpływ na zdrowie układu moczowego. Optymalny skład mikrobiomu pochwy oraz jelit powinien składać się przede wszystkim z bakterii ochronnych – Lactobacillus i Bifidobacterium. Im więcej tych dobrych bakterii, tym mniej przyjazne środowisko dla rozwoju różnego rodzaju patogenów – bakterii i grzybów. Dlatego, chcąc zadbać o prawidłowy mikrobiom jelit i pochwy, można stosować doustną suplementację preparatami probiotycznymi zawierającymi przebadane szczepy bakterii z grupy Lactobacillus i Bifidobacterium. U kobiet dorosłych stosuje się czasami probiotyki dopochwowe, jednak u dziewczynek lepiej postawić na żel do higieny intymnej z probiotykami.

Pamiętaj

Grzybica pochwy może być powikłaniem po leczeniu antybiotykami. Dlatego za każdym razem po kuracji antybiotykiem stosuj przez minimum 2–3 miesiące doustną probiotykoterapię. 


Lekcja 4 – codzienna higiena

Skóra, także ta w okolicach miejsc intymnych, ma swoją naturalną barierę ochronną. Bardzo ważne jest to, czym dziecko się myje. Na ogół do mycia miejsc intymnych używa się takich samych środków co do mycia całego ciała. Jeśli jest to zwykłe mydło czy żel pod prysznic, to może on zmywać barierę ochronną na delikatnej skórze miejsc intymnych. Nadmierne mycie z użyciem mało delikatnych środków zwiększa ryzyko wystąpienia infekcji układu moczowo-płciowego. Dlatego niezwykle ważne jest, aby stosować delikatne żele z odpowiednio dobranymi składnikami dla dziewczynek.
Higiena intymna dziewczynki to między innymi codzienny rytuał mycia stref intymnych, który pozwala zachować naturalną czystość i zdrowie oraz dba o wrażliwe miejsca. Co ważne, dzięki odpowiedniej pielęgnacji chronimy strefy intymne dziecka przed wystąpieniem podrażnień i infekcji. 
Nie należy kupować perfumowanych i koloryzowanych papierów toaletowych, ponieważ mogą one podrażniać miejsca intymne dziecka. 
Okolice intymne u dziewczynek są bardziej narażone na infekcje ze względu między innymi na bardzo delikatny i łatwy do uszkodzenia nabłonek, brak poduszeczek tłuszczowych na wargach sromowych oraz brak owłosienia łonowego. Dlatego szczególną uwagę należy poświęcić pielęgnacji i kontroli tych obszarów.

Jaki płyn do higieny intymnej wybrać?

Środowisko pochwy kobiet po okresie pokwitania ma kwaśny charakter. Dlatego większość płynów do higieny intymnej dla dorosłych kobiet ma lekko kwaśny odczyn. U małych dziewczynek na skutek niskiego stężenia estrogenów odczyn w miejscach intymnych jest obojętny lub zasadowy. Dlatego do mycia miejsc intymnych u dzieci lepiej wybierać delikatne, naturalne mydełka dla niemowląt lub specjalne płyny do higieny intymnej dedykowane dla dzieci, np. LACTACYD Girl.

Lekcja 5 – bielizna

Problem z bielizną ze sztucznych, nieprzewiewnych materiałów dotyczy przede wszystkim starszych nastolatek i dorosłych kobiet. Jednak zdarza się także, że bieliznę z nienaturalnych tkanin noszą małe dziewczynki. Dlatego na każdym etapie życia przy wyborze bielizny warto sięgać po niezbyt obcisłe fasony oraz naturalne materiały. Brak cyrkulacji powietrza sprzyja bowiem rozwojowi grzybicy, a syntetyczne materiały mogą podrażniać delikatny naskórek. Istotna jest także edukacja na temat codziennego zmieniania bielizny. 

Ważne

Czasami infekcje miejsc intymnych mogą być spowodowane atopowym zapaleniem skóry. Zmiany, które są charakterystyczne dla tej choroby (czyli zaczerwienienie, pękanie naskórka), powodują świąd, przez co prowokują do rozdrapywania ranek, to zaś jest prostą drogą do infekcji bakteryjnych i grzybicznych. 


W przypadku stwierdzonego atopowego zapalenia skóry pamiętaj, aby prać bieliznę dziecka w specjalnych, hypoalergicznych płynach oraz szczególnie dbać o prawidłowe mycie, natłuszczanie i nawilżanie skóry w miejscach intymnych.

Przypisy